İnsanlar arasında koronavirus peyvəndi ilə bağlı əndişə var. Narahatlığın qaynağı yeni növ koronavirusa qarşı effektli mübarizə preparatının hansı keyfiyyətdə hazırlanması, təsir gücünün əhəmiyyəti və son vaxtlar vaksinasiyadan sonra ölümlərin artması ilə izah olunur.
Bütün tərəddüd və ehtimallara baxmayaraq, bu və ya növbəti aydan etibarən Azərbaycanda peyvəndləmə həyata keçəcək.
Hokm.az xəbər verir ki, Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzinin (İSİM) şöbə müdiri Nabil Seyidov açıqlamasında Azərbaycanın saziş bağladığı və gətirilməsi üçün hazırlıq işlərinə başlanılan Çin vaksininin həddindən artıq effektli təsirə malik olduğunu bildirib:
“Azərbaycan və digər ölkələrin saziş imzalayıb ölkəsinə gətirməsini təmin edən Çinin vaksini köhnə metodologiya əsasında hazırlanıb. 50 ildən çox tarixi var. Hazırda bir çox məmləkətlərdə yeni doğulanlara, o cümlədən məktəbyaşlı uşaqlara vurulan peyvənddir, təcrübədən keçirilib və effektlidir. Belə peyvəndlər bir çox xəstəliklərin aradan qaldırılmasına kömək edib, digər xəstəliklərin rast gəlmə tezliyini isə nadir edib. Çin bu peyvəndin effektliyini öz ölkəsində təsdiqləyib və digər ölkərə də təqdim edir”.
Nazirlik rəsmisi qeyd edib ki, sentyabr ayında Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində Çinin vaksini 100 mindən çox insana vurulub və effektivliyi 86 faizə çatıb:
“İndoneziya, Cənubi Asiya ölkələrinin bir neçəsində Çin vaksini uğurla istifadə olunub. Bir həftə əvvəl isə Braziliyada tətbiqinə dair nəticələr açıqlanıb. Türkiyədə də peyvəndin effektivliyi və təhlükəsizliyinin yüksək faizlə nəticəsi müəyyənləşib. Peyvəndin keyfiyyətinin yüksək, yan təsirlərinin isə çox nadir olduğunu nəzərə alaraq Çin vaksini istifadəyə yararlıdır”.
Nabil Seyidovun sözlərinə görə, Azərbaycana gətiriləcək Çin vaksini Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən yenidən araşdırılacaq və qeydiyyata alınması üçün incələnəcək:
“Bütün sənədlər yoxlanacaq, keyfiyyətə nəzarət tədbirləri həyata keçiriləcək və vaksinin Azərbaycanda tətbiqinə icazə veriləcək. Yalnız bu icazə verildikdən sonra vaksin ölkə vətəndaşlarına təqdim oluna bilər. Hazırda bununla bağlı Səhiyyə Nazirliyi, İcbari Tibbi Sığorta Agentliyi və onun nəzdindəki Tibbi Ərazi Bölmələrinin İdarəetmə Birliyi (TƏBİB) hazırlıq işlərinə başlayıb”.
Vaksinlərin klinik tədqiqatının Azərbaycanda da həyata keçirilib-keçirilməməsi məsələsinə toxunan Nabil Seyidov belə bir tələbin mövcud olmadığını vurğulayıb:
“Buna heç ehtiyac da görülmür. Əgər vaksinin tədqiqatına və tətbiqinə ABŞ, Böyük Britaniya, Braziliya kimi ölkələrdə icazə verilibsə, Almaniya o vaksini istifadə etmək istəyirsə, klinik sınaqlara da ehtiyac yoxdur. Bu, bir qədər yalnış yanaşmadır. Hər bir ölkədə həyata keçirilən tədqiqatlar standartlara uyğun aparılır. Çinin vaksini 5-dən çox ölkədə sınaqlardan keçirilib. Bu da etibarlılığı, onun hazırlanma üsulunun, texnologiyasının yaxşı olduğunu göstərir. Dünyada olan 200 ölkə peyvəndin klinik tədqiqatını keçirsə, bu mənasız və faydasızdır”.
Peyvənddən sonra baş verən ölümlərə gəlincə, nazirlik sözçüsü belə halların olacağını da istisna etməyib:
”Yan təsirlər və ölüm halları mümkündür. Bu vaksindən vaksinə fərqlənir. “Moderna” və “BioNTech” şirkətlərinin vaksinlərində çox ciddi allergik reaksiyaların baş verməsi 11 faizdən yuxarıdır. Amma köhnə metodologiya əsasında hazırlanmış qrip, yəni Çin vaksini yan təsirlərin bir faizidir. Müasir peyvəndlər effektivsizdir və yeni texnologiyadır. Yəni bu texnoalogiya sonadək öyrənilməyib”.
”Bu baxımdan bütün peyvəndlərin tətbiqində pasiyentlərdən öncə həkim müayinəsindən keçmələri tələb olunacaq. Vaksin vurulandan sonra xəstə 30 dəqiqə və ya 1 saat ərzində həkim nəzarəti altında saxlanılır ki, ciddi allerjik reaksiya və şok hallar məhz o müddətdə baş verir. Yüngül allergiyanın olması, hərarətin qalxması, qaşınma kimi halların olması mümkündür. Bunları isə adi dərmanlarla digər vaksinlərdə olduğu kimi aradn qaldırmaq mümkündür”. Bizim.media
